Bitfitting gaat veel verder dan alleen een check of een bit goed past in de mond van een paard. Als bitfitter zie ik namelijk de aanleuning als indicator voor de afstemming tussen paard en ruiter. Alle factoren die van invloed zijn op een goede afstemming komen namelijk samen in de aanleuning, en daarom is de aanleuning een goed startpunt om problemen in de afstemming in kaart te brengen. In deze blog lees je meer over de manier waarop ik als bitfitter te werk ga en hoe ik de samenhang tussen verschillende factoren zie.
Het streven is harmonie, de praktijk vaak weerbarstiger
Als ruiter, Bit&Bridle consultant en als instructeur ben ik altijd bezig met- en geïnteresseerd in de communicatie tussen paard en ruiter. Het feit dat we met een paard werken en sporten maakt de paardensport uniek ten opzichte van andere sporten. Voor veel ruiters is het zo vanzelfsprekend dat we dagelijks omgaan met paarden, dat we wel eens vergeten hoe bijzonder het partnerschap tussen paard en mens eigenlijk is. Wanneer je met paarden werkt, streef je altijd naar harmonie met je paard. De communicatie met je paard verloopt licht, gemakkelijk en nagenoeg onzichtbaar. Het paard is gewillig, gemotiveerd en heeft volledig het vertrouwen in de ruiter. Maar de realiteit is dat het bereiken van deze ‘ultieme graal van harmonie’ een lange hobbelige weg is, waarbij je veel problemen en obstakels te overwinnen hebt.
Alles hangt met alles samen
Wanneer je (communicatie)problemen tussen ruiter en paard wat dieper analyseert, kun je alleen maar concluderen dat er veel factoren een rol spelen. Vaak is er niet één enkele oorzaak aan te wijzen voor het probleem, maar is er vaker sprake van een complexe interactie van verschillende invloeden. In horsemanship, en in het leven, is alles met elkaar verbonden. Om die reden heb ik er een hele studie van gemaakt en veel tijd gespendeerd aan lezen, onderzoeken, observeren van alle aspecten die van invloed zijn. En alle clichés zijn waar; met paarden raak je nooit uitgeleerd. Wanneer je denkt dat je het snapt, realiseer je je hoeveel er eigenlijk nog is wat je nog niet weet.
In de aanleuning komt alles samen
Bij het bestuderen van al die verschillende aspecten, zoals rijtechnieken, paardengedrag, biomechanica en het welzijn, realiseerde ik mij dat er één punt is waar alle invloeden samenkomen; in de aanleuning en het contact met het bit. De kwaliteit van de aanleuning is in mijn ogen dan ook een hele goede indicator voor de communicatie tussen paard en ruiter. Het is mijn ambitie om in alles wat ik doe ruiter en paard dichter bij elkaar te brengen, dus wilde ik meer leren over het analyseren van de aanleuning en het oplossen van problemen in de aanleuning. Natascha (van Eijk) kende ik al een tijdje en toen ze mij vertelde over haar opleiding voor bitfitconsultants was ik direct enthousiast.
Opleiding tot Professional Bitfitconsultant
Deze opleiding tot Professional Bitfit Consultant aan het International College for Professionals Bitfit Consultants (ICPBC) gaat namelijk veel verder dan het vinden van een bit wat past in de mond van het paard. In de opleiding staat een integrale benadering centraal van alle factoren van invloed op de aanleuning. De opleiding gaf mij inzicht in relevante osteopathie, anatomie, biomechanica en de voor- en nadelen van verschillende soorten bitten in verschillende disciplines. Deze opleiding was precies wat ik zocht om meer te leren over het oplossen van (communicatie)problemen tussen paard en ruiter. Tegelijkertijd had de opleiding ook één groot nadeel; toen ik mijn diploma in ontvangst nam had ik nog steeds meer vragen dan antwoorden en was mijn honger naar kennis alleen nog maar toegenomen!
Compensatiepatronen analyseren
In het bitfitten zijn er geen ‘quick fixes’ en ook geen ‘one size (bit) fits all. Bitfitting is ook geen exacte wetenschap. Het is vooral pionieren en experimenteren. Iedere case en ieder probleem moet je weer opnieuw onderzoeken. De opleiding aan het ICPBC leerde mij vooral om connecties te leggen tussen verschillende aspecten. Zoals hoe een blokkade in het lijf van het paard van invloed kan zijn op de acceptatie van het bit. Ik leerde hoe ik compensatiepatronen van het paard kon analyseren vanuit een biomechanisch oogpunt. De opleiding maakt je ook weer bescheiden; je kunt het nooit alles weten. Daarom is het samenwerken met andere professionals ook zo belangrijk; samen weet je meer.
Benoemen van mijn gevoel
De opleiding was voor mij een echte eye-opener. Ik ben altijd een ruiter geweest die veel reed op gevoel, op basis van trial and error. Ik kon vaak goed aanvoelen wanneer er iets niet klopte, maar ik kon het nooit goed uitleggen. En dat is wel eens lastig als je aan eigenaren, behandelaren of aan dierenartsen wilt uitleggen wat je voelt en wat je denkt dat het probleem is. Door het leren analyseren van de compensatiepatronen kan ik nu veel beter mijn gevoel benoemen. De opleiding aan het ICPBC leerde mij meer over de technische kant van de communicatie tussen paard en ruiter vanuit de biomechanica.
Combineren van verschillende inzichten
In mijn praktijk wil ik deze kennis en manier van denken combineren met aanvullende inzichten. Om precies te zijn; met inzichten in de ‘soft skills’ van ruiters. Mijn insteek gaat daarin verder dan mentale aspect van de ruiter of sportpsychologie. Mijn insteek gaat over de waarden die we hebben als ruiter, hoe we het partnerschap met ons paard zien en het begint voor mij bij de vraag; Waarom hou je eigenlijk (van) paarden?
In de communicatie tussen mensen vormen woorden op zichzelf slechts een deel van de impact van de boodschap. Hoe de boodschap wordt ontvangen wordt vooral beïnvloed door de intentie, de intonatie en de timing waarmee de woorden worden uitgesproken. Ik denk dat die aspecten ook van invloed zijn in de communicatie tussen paard en ruiter en dat we soms nog te weinig stil staan bij de invloed van de intenties en emoties van ruiters op het paard. Zelfs wanneer je als ruiter de beste trainingstechnieken beheerst, beschikt over het beste materiaal en een getalenteerd paard. Als de ruiter zich gestresseerd, depressief of angstig voelt, dan heeft dat effect op het paard en vice versa.
Horsemanship is emotie; energy in motion.
Wanneer je naar de ‘circle of aids’ kijkt, dan wordt eigenlijk alleen gekeken naar de cirkel van energie vanuit de biomechanica. Wat nog minder gebruikelijk is, is te kijken naar de cirkel van energie in een meer energetisch opzicht. In mijn beleving kun je die twee niet los van elkaar zien. Wanneer we bijvoorbeeld als mens emoties onderdrukken, dan vormen die onderdrukte emoties spanning en blokkades in ons lijf. In dat geval kan de energie niet vrij door ons lijf stromen en dat heeft effect op de mate waarin we een daadwerkelijke connectie met het paard tot stand kunnen brengen. Om de ‘heilige graal van harmonie’ te bereiken moet energie tussen paard en ruiter vrij kunnen stromen, niet alleen in biomechanisch opzicht, maar ook in energetisch opzicht. Voor mij is dat ook de betekenis van ‘durchlassigkeit’, een term in de dressuur die niemand ooit echt goed heeft uit kunnen leggen. Alleen als beide energiestromen in balans zijn, dan zijn paard en mens één. Dan staat de wereld even stil en is er alleen jij en het paard.
Loslaten en in het hier en nu zijn met je paard
In rijtechnisch opzicht kunnen we vaak prima benoemen waar het mis gaat en wat je moet doen om het probleem op te lossen. In energetisch opzicht ligt dat anders. Daar is geen techniek voor die je kunt aanleren, omdat het gaat over loslaten. Het loslaten van de emoties die jou blokkeren, zoals stress, het loslaten van beperkende overtuigingen en onbewuste gedachtenpatronen. Het loslaten van het ego, verwachtingen en het compleet in het hier en nu zijn met je paard.
Aanleuning als startpunt
Wanneer ik ruiters en paarden begeleid combineer ik ook graag die inzichten en wil ik ruiters bewust maken van hun eigen emoties, beperkende overtuigingen en verwachtingen die ze hebben over zichzelf en hun paard om ze zo dichter tot elkaar te brengen. Het bit speelt hierin een sleutelrol. Wanneer het bit goed past, er met de juiste techniek, intentie en dosering mee gereden wordt, zal deze de delicate communicatie tussen paard en ruiter goed faciliteren. Maar wanneer er geen sprake is van een goede afstemming, is het bit een goed startpunt om de oorzaken in kaart te brengen. Een bit is in de regel ook nooit dé oplossing bij (communicatie)problemen, maar kan in combinatie met het juiste advies, gebaseerd op een integrale benadering van het probleem, wel zorgen voor een belangrijke stap in de goede richting.
Bitloze communicatie
As bitfitconsultant heb ik mij ook toegelegd op bitloze communicatie tussen paard en ruiter. Er is een grote behoefte onder ruiters om op een vriendelijke en zachte manier met hun paard te communiceren. Die intentie is altijd een goed uitgangspunt. Wat de vriendelijkste optoming is, en of dat met of zonder bit is, heb ik persoonlijk geen oordeel over. Ik zie het bit en een bitloze optoming slechts als een middel om met het paard te communiceren. Een middel dat op zichzelf neutraal is. Alles valt of staat met de wijze waarop je het middel toepast. Wat het beste is verschilt per combinatie en is afhankelijk van veel verschillende factoren, zoals rijtechniek, anatomie en specifieke doelstellingen van de ruiter. Daarnaast hebben paarden zelf vaak ook een voorkeur en zullen zij op het één beter reageren dan het ander. Daar kom je alleen maar achter door in de praktijk verschillende optomingen (of bitten) te testen.
Wil je meer weten over een Bi&Bridle consult, hier vindt je meer informatie.
Comments