In de discussies over paardenwelzijn gaat het er vaak fel aan toe. Van een dialoog is vaak geen sprake, meestal blijft de discussie steken op het niveau van aanval en verdediging. In de media las ik dat Karin Retera (o.a. actief als jurylid, opleider, docent, intervisiecoach, leercoach, KWPN keurmeester, columnist en fokker) lid is van de PvdD en ook regelmatig bijeenkomsten bezoekt. De manier waarop ze dat deed sprak mij aan. Ze bezoekt bijvoorbeeld geregeld bijeenkomsten van de Partij van de Dieren. Ik was benieuwd naar haar, wie ze is en wat haar drijft. Ik ging met haar in gesprek en we hadden het over verschillende thema’s. In deze eerste blog een introductie over Karin Retera en haar missie.
Paarden zijn een constante factor in mijn leven
Karin, wat is je achtergrond en hoe ben je met paarden in aanraking gekomen? Wat maakte dat je je zo aangetrokken voelde tot paarden?“Ik ben met paarden opgegroeid. Ze zijn altijd een vanzelfsprekende aanwezigheid geweest in mijn leven, net zoals de aanwezigheid van mijn ouders, zussen, broers, honden, vrienden, de natuur en een heleboel andere zaken. Dingen die het web vormen van iemands bestaan. Er is daarom nooit een specifieke aantrekking geweest. De paarden zijn en waren er altijd al. Het interessante is dat ik ook niet weet hoe het zou zijn als er geen paarden meer zouden zijn in mijn leven. Ik vraag me dat ook wel eens af. Het zou als een amputatie kunnen voelen misschien. Een vast gegeven dat er dan niet meer is. Er zou rouwverwerking om de hoek kunnen komen en alle processen die daarbij horen. Vooralsnog is er geen sprake van dat ik niet meer omringd zou zijn met paarden en dat is goed.”
Horsemanship dekt de lading
Hoe is je 'hippische carrière' tot nu toe verlopen? “In mijn hippische carrière heeft zelfredzaamheid de grootste rol gespeeld in mijn ontwikkeling. In mijn jeugd ben ik deels wel gefaciliteerd door mijn ouders die een fokkerij hadden, maar de rode draad in het proces is altijd het leren geweest. Leren door vallen en opstaan. Gedurende mijn ponytijd heb ik in alle disciplines meegereden. Dressuur, springen en samengesteld. Later ben ik me gaan toeleggen op de dressuursport. Dat is zo gelopen. Het had net zo goed anders kunnen gaan, maar in het leven komen en gaan dingen en mijn pad heb ik gewoon gevolgd zoals zich het aandiende.”
“Ik heb oorspronkelijk in Engeland mijn hippische opleiding gevolgd. Mijn ouders lieten me kiezen waar ik heen wilde. Engeland of Duitsland. Ik wilde graag naar Engeland. Vooral vanwege de natuurlijke manier waarop er met paarden wordt omgegaan. Voor het woord 'horsemanship' bestaat volgens mij geen exacte vertaling, maar er ligt alles in opgesloten wat ik eigenlijk bedoel. Ik heb op het hoogste niveau gereden, maar de topsport was niet mijn ding. Niet breed genoeg; te veel vernauwing. Ik houd me graag bezig met het totale gebeuren. Ik wil overal alles van weten. Tot het obsessieve af soms. Nu met de coronacrisis mòet ik gewoon weten hoe virussen zich manifesteren en evolueren. Daarom heb ik een studieboek gekocht: Virus Ecology. Daar studeer ik dagelijks wat uit. Heel interessant.
Het plaatje is nooit compleet. Ik leer nog iedere dag en dat maakt het vak zo interessant. Momenteel ben ik voornamelijk werkzaam als (intervisie)trainer en coach. Ik coach hoofdzakelijk ruiters en trainers op (sub)topniveau. Een aantal jaren geleden heb ik bij het NOC*NSF de sportbrede coachopleiding gevolgd die bij de KNHS het certificaat Coach 5 oplevert. Maar ik ben ook o.a. actief als jurylid, opleider, docent, intervisiecoach, leercoach, KWPN keurmeester, columnist en fokker.”
Samenwerking opzoeken vraagt om verdieping
Wat zijn de belangrijkste inzichten die jij hebt opgedaan in de omgang met paarden? En dan bedoel ik als mens; wat hebben de paarden jou geleerd over jezelf? Ik ben benieuwd naar je antwoord, want ik denk dat wij paardenmensen altijd wel een beetje gek zijn dat we ons hele leven zo wijden aan paarden. Dat ze zo onlosmakelijk zijn verbonden met ons leven en wie wij zijn.
“Mijn visie op de paardensport en fokkerij heeft zich gevormd door de jaren heen en heeft gelijke tred gehouden met mijn persoonlijke ontwikkeling. Het heeft ook niet anders kunnen lopen als dat het gedaan heeft. Als kind stond het spelen met de pony's voorop, later kwam dan het leren van een goede rijtechniek. Pas daarna kwam de toepassing daarvan in beeld en waren het rijden van wedstrijden en het je meten met anderen leuk en interessant. Als jongvolwassene krijg je een besef van waar je heen wilt in het leven en heeft zich mijn bedrijf ontwikkeld. Aanvankelijk stond het eigen presteren centraal, later de verdieping in het opleiden van jonge paarden. Als ik erop terugkijk, dan is bij mij het proces van bewustwording toen in gang gezet. Ik besefte meer en meer dat ieder paard anders is. Als mens kun je dat dier niet veranderen, niet naar je handzetten. Dat je de samenwerking moet opzoeken en dat vereist verdieping in het gedrag en leervermogen. Maar ook kennis van het lichaam van het paard. Hoe functioneert dat? Wat kan ik van een paard vragen? Wat kan hij aan, zowel mentaal als fysiek. En zo heb ik mijn eigen leerproces geïnitieerd.
Vrouw met een missie
Wat drijft jou om je op zoveel vlakken in te zetten in de paardensport? “De maatschappij is in een recordtempo aan het veranderen en ook het perspectief op het gebruik van paarden kantelt sterk. Daar spelen een aantal aspecten een rol. Enerzijds is er de topsport waar commerciële belangen, prestatiedruk en imago een grote rol spelen. Anderzijds is er de liefhebber met een emotionele band met het dier, die alleen uit liefhebberij paarden heeft. Wat ik nu graag wil, is mijn visie uitdragen en mensen bewuster maken van wat ze doen en hoe ze dat doen. Ik ben ervan overtuigd dat je mensen je visie niet kan opleggen, net zomin als dat je een paard je wil op kan leggen.
De enige weg is voorlichting en dialoog. De mens moet zelf ontdekken dat het anders kan. Ik probeer dat in mijn werk als trainer en coach. Als intervisietrainer help ik graag andere trainers met hun ontwikkeling. Ik begeleid ook graag jonge mensen die aan het begin van hun carrière staan. Maar daarnaast ben ik lid van de Partij voor de Dieren en wil laten zien dat door middel van dialoog we kunnen groeien naar een wereld waarin we samen het goede willen doen voor dieren.”
Eigen nest bevuilen
Je kreeg vanuit de paardensport ook wel kritiek op het feit dat je bijeenkomsten van de De Partij voor de Dieren bezocht. Hoe ga je daar mee om? “Ik ben lid geworden van de Partij voor de Dieren, omdat ik het belangrijk vind dat er iemand uit de paardenwereld is die de maatschappelijke ontwikkelingen volgt en de discussie begrijpt rondom het gebruik van paarden voor de sport. Ik kan de nuance aanbrengen en de dialoog opzoeken tussen de voor- en tegenstanders. Aangezien ik de ervaring en de expertise heb kan ik dit doen. Bij de PvdD weet men dat ik topsporttrainer ben en men is blij met mijn betrokkenheid. Ook maak ik in de paardenwereld geen geheim van mijn lidmaatschap van de PvdD. Ik word zo nu en dan benaderd met de vraag of ik gek geworden ben om mijn eigen nest te bevuilen door de kant van 'de tegenpartij' te kiezen. Jammer is dat, maar het geeft het zwart/wit denken aan waar veel mensen last van hebben. Meestal als ik dan rustig luister, mijn 'vijand' laat uitrazen en daarna uitleg geef, wordt de soep niet meer zo heet gegeten. Een andere reden dat ik lid ben van de PvdD is dat ik me oprecht zorgen maak over het welzijn van onze planeet. Voor nu gaat het even te ver om er dieper op in te gaan, maar het ziet er niet best uit. De PvdD is de enige partij die direct opkomt voor de leefbaarheid op aarde en zich inzet voor het welzijn voor alles wat leeft.”
Genoeg stof voor meerdere blogs
Met Karin sprak ik verder over de noodzaak tot samenwerking en dialoog en of meer onderzoek wel de sleutel is tot nóg meer paardenwelzijn? We spraken over het begrip 'natuurlijk' en de betekenis van het paard in onze maatschappij. Hoe 'natuurlijk' het partnerschap tussen paard en mens nu eigenlijk? De paardensport is in transitie, langzaam komt het besef dat alles is met elkaar verbonden. Ik sprak met haar ook over het belang van de juiste mindset van een paardenliefhebber; een nieuwsgierige en open houding. Het interview leverde dus genoeg stof op voor meerdere blogs. De volgende blog komt volgende week online en daarin staat de vraag centraal; 'Is meer onderzoek de sleutel tot nóg meer paardenwelzijn'?
Heb jij een vraag aan Karin, laat het mij dan weten!
#paardensport #paardenwelzijn #dressuur #paardentraining #horsemanship #naturalhorsemanship #klassiekedressuur