top of page
Search
Writer's pictureJasmijn de Bruijn

Weg met de winstpunten in de dressuur

Updated: May 15, 2020

Onlangs heeft de KNHS de app ‘Paardrijden.nl’ gelanceerd waarin ruiters online hun proef in kunnen sturen voor winstpunten. Dit initiatief hebben zij genomen als reactie op alle corona maatregelen en het feit dat alle wedstrijden tot nader bericht zijn afgelast.  Het initiatief van de KNHS maakt veel discussie los. Waar aan de ene kant mensen vooral blij zijn met het initiatief is er aan de andere kant veel commentaar. Want hoe ga je nu controleren dat alle ruiters zich aan de reglementen houden? Hoe hou je toezicht op het dierenwelzijn? En wordt het rijden van winstpunten nu niet veel te makkelijk gemaakt waardoor ruiters veel te snel gaan promoveren? Rode draad in de reacties van de tegenstanders is vooral ‘controle’ en dan met name het gebrek daaraan. De vraag is hoeveel controle er in het huidige systeem van wedstrijden is? En dan beperk ik mij hierbij even tot de dressuurwedstrijden in de basissport. Want is dat niet al jaren punt van discussie? Dat ruiters te snel promoveren en dat er te weinig toezicht is?  


Het huidige systeem van dressuurwedstrijden

Laten we eens naar het huidige systeem kijken, de manier waarop basis-dressuur wedstrijden nu georganiseerd zijn: Wie dressuurwedstrijden wil rijden kan in de meeste regio’s vrijwel ieder weekend kiezen uit zeker drie verschillende wedstrijden binnen een straal van 40 km van de eigen woonplaats. Op veel locaties worden maandelijks of soms zelfs om de twee weken wedstrijden georganiseerd, waardoor de ruiters van die stallen zelfs niet eens meer van het erf moeten om een proef te starten. Ruiters kunnen vaak ook anticiperen op de jury, want vaak is wel bekend dat jury A vaak jureert op stal B. Je kunt volgens het huidige systeem ook al als combinatie Z geklasseerd raken zonder ooit op een vreemde locatie te hebben gereden met het paard. Wie wil kan in één weekend de benodigde winstpunten halen om een klasse te kunnen promoveren door drie dagen achter elkaar op pad te gaan.


‘Fast competition’

De dressuurwedstrijden en het systeem waarin deze worden georganiseerd hebben zich de laatste decennia naadloos aangepast aan onze snelle consumptiemaatschappij; we hebben fast-food, fast-fashion en in de dressuur; ‘fast competition’. Je rijdt je proefjes, haalt je coupon op en gaat weer naar huis. Het rijden van dressuurwedstrijden is anno 2020 een ordinaire jacht op die felbegeerde winstpunten geworden. Van jezelf meten met andere ruiters is vaak nauwelijks meer sprake. Óf door de kleine rubrieken of door het feit dat ruiters daar helemaal niet meer mee bezig zijn. De focus ligt op de winstpunten en op behaalde niveau’s. Als ze laatste worden maar toch een winstpunt hebben behaald, dan is dat voor velen een prima resultaat. Met de focus op winstpunten en het snel promoveren naar hogere klassen kun je je afvragen hoe het gesteld is met de intrinsieke motivatie van ruiters om hun paard op de juiste manier te trainen en voor te bereiden op de wedstrijden?  Nu is het zo dat er de laatste jaren veel onderzoek is gedaan naar intrinsieke en extrinsieke motivatie bij mensen. Wat bleek; als je mensen resultaatgericht gaat belonen dan neemt de intrinsieke motivatie af.  

Winstpunten zorgen voor afname intrinsieke motivatie

Als we dit nu even vertalen naar de dressuur, dan zijn winstpunten feitelijk een resultaatgerichte beloning die vooraf beloofd wordt. Zou het niet zo kunnen zijn dat het huidige systeem van dressuurwedstrijden rijden en beoordelen dus eigenlijk de intrinsieke motivatie van ruiters nadelig beïnvloed?  Dat klinkt onlogisch want we zijn toch allemaal gek op onze paarden? En we beginnen er toch aan omdat we het leuk vinden? Het is toch onze passie? Onze hobby?  Ik denk dat dat bij aanvang bij de meeste ruiters ook zo is. We beginnen aan dressuurwedstrijden vanuit een intrinsieke motivatie. Je wil jezelf toch eens gaan meten men anderen, eens kijken waar je staat. Ongemerkt verliezen we gaandeweg onze intrinsieke motivatie en worden we meegesleurd in de winstpuntenjacht.


Intrinsieke motivatie is vele malen sterker dan extrinsieke motivatie. Met intrinsieke motivatie verzetten mensen bergen; met extrinsieke motivatie werken mensen hooguit op de korte termijn in de gewenste richting. En dat zie je ook bij dressuurruiters; de lange termijnvisie ontbreekt en er wordt vaak van wedstrijd naar wedstrijd getraind.


Coronacrisis en bezinning

Ik denk dat de Corona crisis een uitgelezen moment is om even afstand te nemen van het hele ‘fast competition’ gebeuren en de continue jacht op winstpunten en eens met nieuwe initiatieven te experimenteren. Ik denk dat ook dat de mogelijkheid om online je proeven te laten beoordelen een goed begin is. Naast het negatieve effect van de winstpuntenregeling zijn er misschien nog wel een paar aspecten als het gaat om de negatieve tendens in de dressuurwedstrijden;


Cynisme en de ‘self fulfilling prophecey’

Tegenstanders van (veranderingen in) dressuurwedstrijden zijn namelijk vaak bijzonder cynisch. Zij zien vooral het slechte in de ruiters. Ruiters zijn niet in staat om kritisch naar zichzelf te kijken, zullen slechte praktijken toepassen om beter te scoren en daarom moeten we nóg meer controle uitoefenen om het welzijn van paarden te borgen. Al dat cynisme draagt niet bij aan een beter imago én een betere sfeer in de sport.  Als we met zijn allen maar hard genoeg geloven dat ruiters slecht zijn voor hun paarden dan wordt het zo; de ‘self fulfilling prophecy’. Wat we geloven, is wat we worden. Wat we zoeken, is wat we vinden. Wat we voorspellen, is wat gebeurt. Als we geloven dat de meeste ruiters niet deugen, gaan we elkaar zo behandelen. Dan halen we het slechtste in elkaar naar boven.

Nu is het natuurlijk ook niet zo dat alle dressuurruiters heiligen zijn. Zeker niet. We hebben allemaal onze schaduwzijde. De vraag is welke kant we aandacht gaan geven? Alles wat je aandacht geeft groeit tenslotte.


Nu zullen de cynisten dit hopeloos naïef vinden, maar er is veel wetenschappelijk bewijs dat een positiever mensbeeld veel realistischer is. Dat we van nature als mens best goed zijn. Het gaat te ver om dat allemaal nog in deze blog uit te leggen, maar één ding wil ik er wel uitlichten en dat is dat een negatieve ervaring altijd meer indruk maakt dan positieve ervaring en dat daar in de media veel gebruik van wordt gemaakt. Negativiteit scóórt, het genereert aandacht, likes en discussie. De vraag is of er altijd een realistisch beeld van de werkelijkheid wordt neergezet?  


Niet aantrekkelijk voor publiek

Een ander punt wat al jaren voor verbetering vatbaar is, is dat dressuurwedstrijden meestal niet zo aantrekkelijk zijn voor publiek. Over de beoordeling wordt nauwelijks gecommuniceerd en is vaak voor deelnemers én toeschouwers onnavolgbaar. Waar je vroeger na je proef nog altijd even bij de jury kon komen voor feedback is er nu nauwelijks dialoog tussen jury en ruiters. Daarvoor is in de ‘fast competition’ geen tijd meer voor, dan passen er geen 8 ruiters meer in een uur. Dat zou toch ook wel beter, leuker en leerzamer kunnen?


Nu is het altijd makkelijk om commentaar ergens op te leveren. Als je dat doet, dan vind ik ook dat je moet meedenken over een oplossing. Ik heb wat dat betreft wel een aantal suggesties:


  1. Schaf het hele systeem van winstpunten af en laat ruiters zelf beslissen in welke klasse ze uitkomen.

  2. Organiseer dressuurwedstrijden volgens het ‘jonge paarden competitie concept’. Dus 3 ruiters in de baan die beoordeeld worden door minimaal 2 juryleden. Geef de juryleden een eigen taak. Bijvoorbeeld de een let op de technische uitvoering en de ander op de harmonie en het effect van de hulpen.

  3. Maak het interactief voor zowel de deelnemers als de toeschouwers. De jury’s kunnen na elk groepje direct hun feedback geven aan de ruiters terwijl de nieuwe groep alvast de baan verkend en tegelijkertijd uitleg geven aan het publiek. Waarom scoort combinatie A hoger dan combinatie B en C? Waarin waren ze goed en waar moeten ze nog aan werken?

  4. Losrijden onder toezicht, geef minpunten voor grofheden en overtredingen bij het losrijden die worden afgetrokken van de eindbeoordeling.

  5. De beste 25% zou je aan het einde van de dag nog een individuele proef kunnen laten rijden voor plaatsing.

  6. Middels de mogelijkheid om je proef online te laten beoordelen kunnen ruiters thuis zelf toetsen of ze klaar zijn voor een bepaalde klasse.


Ik denk dat een dergelijke opzet van dressuurwedstrijden veel voordelen heeft; het is vriendelijk en laagdrempelig voor onervaren ruiters en jonge paarden omdat je met zijn drieën in de baan rijdt. Het is interessanter voor het publiek om naar te kijken en te luisteren en het biedt meer gelegenheid voor dialoog tussen deelnemers, toeschouwers en juryleden. Het is transparanter en daardoor beter te volgen.  


Terug naar de bedoeling

Leidt het afschaffen van het winstpuntensysteem dan niet tot ongemotiveerde en zichzelf overschattende ruiters? Dat zou kunnen maar dat hoeft niet. Laten we vooropstellen dat het huidige systeem ook al leidt tot een ongezonde focus op winstpunten, korte termijn visie/resultaat en afname van de intrinsieke motivatie. Als je als ruiter geen status en geen identiteit meer kunt ontlenen aan een behaald niveau of een x aantal winstpunten, dan ben je zo goed als je laatste wedstrijd. Er valt er op wedstrijden dan niets anders te halen dan feedback en de kans om jezelf te meten met andere ruiters. En zijn we daarmee dan niet juist terug bij de eigenlijke bedoeling van het rijden van dressuurwedstrijden? Ik denk daarnaast dat intrinsieke motivatie de belangrijkste voorwaarde voor paardenwelzijn, in plaats van (nog meer) regels en controle.


Degenen die vooral bedreigingen zien in veranderingen en vernieuwingen, en heel erg hangen aan controle, leggen het probleem buiten zichzelf. Die zijn nog niet klaar om te veranderen. Die zijn vooral bang voor hun eigen status, positie en hun identiteit die ze aan een x aantal winstpunten of aan een bepaalde klassering ontlenen. En op zich is die angst niet raar en heeft iedereen die in meer of mindere mate. Maar als we iets willen veranderen, zullen we bij onszelf moeten beginnen. Door gewoon eens te durven experimenteren, het oude eens los te laten, door niet direct voor iedere oplossing een probleem te bedenken en door eens van het goede uit te gaan.  


Maar wat als.... Maar wat als het lukt?


If at first the idea isn’t absurd, then there is no hope for it

Albert Einstein


298 views0 comments

Recent Posts

See All

Comentarios


bottom of page